maandag 6 december 2010

Over de Sjeik en veranderen.

Ik was laatst op een feestje ergens in Breukelen. Het was een zeer kleine en geanimeerde bijeenkomst waarvan ik vooraf het doel niet kenden anders dan dat er een paar interessante mensen zouden komen. Laat je verrassen had de gastheer mij vooraf gezegd. In eerste instantie was het wat aan de saaie Hollands kant: “Wat doe jij?, nou dat en dat, oh leuk, heb je een kaartje? En daarna door naar de volgende aanwezige. Maar opeens stond daar een echte sjeik. Iedereen keek met hele grootte ogen naar hem. En naar goed Hollands gebruik deed iedereen tegelijkertijd net alsof er niets aan de hand was. Want dat is natuurlijk toch een beetje eng zo'n vreemde man uit een vreemd land.

Wat mij meteen opviel was de manier hoe hij binnenstapte in een voor hem vreemde omgeving. Hij stond er zonder twijfel en vol trots. Hij straalde uit dat hij uit liefde kwam en dat hij de ervaring om in een vreemd land met vreemde mensen te praten vanuit het hart beleefde. Maar ook zijn beleefdheidsvormen waren wat anders dan die van ons. Veel intenser. Hij nam de tijd om met iedereen op het feestje kennis te maken. Eigenlijk was het veel verbinden. Het viel mij op dat hij zich oprecht verdiepte in wie jij was. Zijn vraag aan een ieder van ons was:" Waar kom je vandaan en waar ga je naartoe". Dus niet wat voor werk doe je, in wat voor auto rij jij, hoe heb jij je geld verdiend! Hij kwam uit Jordanië en was lid van een Bedoeïenenstam. Hij was geheel in stijl aangekleed. Witte jurk met een rode theedoek om zijn hoofd en daarover een zwarte band. Of in net taalgebruik geformuleerd: een dishdasha.

Hij vertelde wat over zijn land en dat zijn vader 1 jaar geleden overleden was en dat hij sinds dien stamhoofd was geworden. Dit ondanks het feit dat hij de jongste was uit een gezin van 12 kinderen. Hij vertelde dat zijn Bedoeïenenstam bestond uit 7000 leden en dat er 20 stamoudsten waren die iedere week in een tent midden in de woestijn bijeenkwamen voor overleg. Roddels en achterklap werden meteen in de kiem gesmoord en serieuze onderwerpen werden op basis van uniformiteit besloten. Als een stamoudste het niet eens was met het besluit werd er net zolang vergaderd totdat consensus was bereikt. Hun overtuiging is dat je met respect en integriteit het verste komt. Maar van alles wat hij vertelde viel een zin het meeste op:”alle leden van mijn stam (7000 mannen en vrouwen) kennen de missie, visie en regels van de stam en leven hier ook naar”. Nadat ik die zin tot mij door had laten dringen vroeg ik hem of hij dacht dat dat hier in Westen ook zo was. Dus kennen alle 7000 leden van een willekeurige organisatie of bedrijf hun missie, visie en regels uit hun hoofd? En handelen ze daar dan ook naar? Hij antwoordde in volle overtuiging dat in een ontwikkelt en intelligent land als Nederland dat zeker het geval moest zijn.

Toen ik hem vertelde dat dit dus zeker niet het geval was bleef hij stil voor zich uitstaren. Heel stil keek hij mij met grote ogen aan want hij snapte het niet. Ik heb hem op verschillende manieren proberen uit te leggen dat wij een land zijn dat erg veel waarde hecht aan de mening van het individu en dat vrijheid van meningsuiting betekent dat je alles over iedereen mag zeggen. Ik heb hem uitgelegd dat we binnen zo,n organisch verband wel weten dat we missies, visies en regels hebben maar dat we ons dan nog niet geroepen voelen om deze na te leven. Dat dit vooral de taak van het management is om ervoor te zorgen dat deze ook nageleefd worden. Maar dat datzelfde management echt geen tijd heeft om iedere dag bezig te zijn met de vraag of er wel dezelfde taal gesproken wordt binnen het bedrijf en of iedereen nog wel dezelfde uitgangspunten en regels naleeft. "But how do you secure your mission and vision when you as a manager don’t act upon them on a day to day basis? What about living by the rules and acting upon them from the hart? What about respect and trust?" Net voordat hij een volgende vraag wilde stellen werden we onderbroken door de gastheer die hem aan iemand anders wilde voorstellen.

Zonder de sjeik een bevredigend antwoord te hebben kunnen geven namen we afscheid. En op weg naar huis realiseerde ik mij dat ik net de meest essentiële managementles had gekregen die er bestaat: “Als je wilt dat iedereen de missie en visie van het bedrijf naleeft zul je als management het voorbeeld moeten geven en in de organisatie moeten staan zodat iedereen blijvend dezelfde taal spreekt”. Gelukkig mag ik morgen weer een dag achter mijn bureau doorbrengen zonder mezelf druk te maken over de naleving van mooie woorden!


maandag 25 oktober 2010

Over in balans zijn en veranderen!

Iedereen zal de volgende woorden herkennen en er een eigen waarde op hebben geplakt: balans; in balans zijn; een balans dag; balanceren; balansen; saldi balans; uitbalanceren; balancesheet; in onbalans zijn. Volgens De Dikke van Dale staat balans omschreven als: evenwicht; werktuig bestaande uit een hefboom met gelijke armen; eindrekening uit het grootboek; goed en kwaad; toer waarbij men zich met gestrekte armen boven de rekstok in horizontale richting in evenwicht weet te houden. Het sleutel woord is dus evenwicht tussen het een en het ander.


Als dit de definitie van balans is dan leef ik als individu al jaren in onbalans! De effecten van de veranderende samenleving; de verkiezingsuitslag; de economische crisis en de financiële gevolgen; de klimaatveranderingen; agressie in het verkeer; agressie in het uitgaansleven; puberende opgroeiende kinderen; gemis van dierbaren; vrienden die ik door omstandigheden nooit meer spreek; het slechte voetbal van afgelopen weekend. Allemaal zaken waardoor ik mij niet in balans voel. Als ik de ernst van de componenten bekijk dan zijn ze al behoorlijk heftig en kunnen ze ieder afzonderlijk al voor onbalans in een mensenleven zorgen. Laat staan als ze allemaal tegelijkertijd gebeuren, dan ben je nog niet jarig. Ik weet daarom ook niet hoe ik nu wel weer in balans moet komen.

Schrale troost is dat het allemaal nog veel erger kan. Als je bijvoorbeeld in een verkeerd land woont waar corruptie is of waar je ieder jaar door overstromingen je huis kwijt raakt en waar allerlei ziektes de kop op steken waar je niet om gevraagd hebt. Of als er continue strijd is tussen stammen die elkaar liever verminken dan een fatsoenlijk gesprek voeren. Of als de hulp aan deze landen, die we met zijn allen via mooie TV programma’s met bekende Nederlanders bij elkaar hebben geschraapt, niet aankomt waar het aan moet komen. En leiders van dit soort landen er met deze hulp vandoor gaan en het geld in Zwitserland stallen als een appeltje voor de dorst. Maar toch zie ik (via TV) in die landen ook lachende mensen rondlopen. Hoe doen ze dat toch? Kunnen ze daar ook Dr Phill ontvangen of zo?

Het goede nieuws is dat er in Nederland heel, heel veel mensen zijn die allemaal weten hoe je wel weer in balans moet komen en het nieuwe werken kunt omarmen. Iedereen kijkt hier natuurlijk wel naar Dr Phill en iedereen heeft ook wel eens een boek gelezen over psychologie en iedereen is ook wel eens in kleuren therapie geweest natuurlijk. En iedereen wil dit natuurlijk ook graag delen met anderen die het vooral niet willen horen. Zo kreeg ik vandaag nog een welgemeend advies van iemand die het goed bedoelde: “Kijk Geert-Jan, je moet natuurlijk wel weten wat de oorzaak is van je onbalans anders doe je aan symptoom bestrijding! Het ligt niet aan de samenleving of de financiële consequenties van de crisis of de agressie in het verkeer. Nee, het gaat erom hoe jij ermee omgaat. Niet de omgeving moet veranderen maar jij moet veranderen om weer in balans te komen”. Misschien heeft deze persoon gelijk en moet ik nodig eens een “balans test” doen, dan weet ik tenminste wat de oorzaken zijn en wat daar aan gedaan kan worden. Voorlopig dobber ik nog wat rond op het woelige water van de onbalans van de moderne tijd maar één lichtpuntje is in zicht want de wil om er wat aan te doen is er!

Noot: de ik vorm in deze tekst kan ook uitgewisseld worden voor de naam van een bedrijf want zoveel verschillen tussen onbalans bij personen en organisaties zijn er eigenlijk niet!

maandag 11 oktober 2010

Over liefde en veranderen:

 Onrust, totale onrust, er is zoveel onrust in de maatschappij. Niet alleen op straat maar ook in de politiek en binnen de kerkelijke “gemeenschappen” maar vooral ook binnen die organisaties waar we toch meer dan 8 uur per dag doorbrengen. Dat chaos goed is dat weten we al lang maar veel te lang veel te veel chaos is volgens mij funest voor hoe mensen met elkaar in een sociale omgeving om zouden moeten gaan. Het gevolg hiervan is dissonant gedrag met als gevolg dat de waarde en normen weer aangetast worden. Want onder druk of chaos interesseren waarde en normen je toch een stuk minder. Kijk nou toch naar dat CDA congres, wat waren ze onaardig naar elkaar. Dit is het CDA hé, waar waarde en normen zowat uitgevonden zijn. Kijk nou hoe we op de zaak met elkaar omgaan omdat we bang zijn dat een ander er met jou afgezaagde stoel vandoor gaat. Op de zaak staan we onder hoogspanning en dat nemen we mee naar huis.

Ik denk dat ieder huishouden hierdoor wel op de een of andere manier onder druk staat. Is het niet door alle noodzakelijke “moetens” die bij de moderne maatschappij horen dan is het wel door de financiën die zwaar te leiden hebben of door deze totale onrust in de maatschappij. De eisen die aan het gezin gesteld worden zijn enorm. Pa en Ma moeten beiden werken omdat anders het huis en de vakanties niet betaald kunnen worden. De kinderen moeten minimaal aan 2 sporten doen en daarnaast nog viool kunnen spelen ook. Ze moeten ook aan alle schoolactiviteiten mee doen en vooral ook aan alle verjaardagen van vriendjes en vriendinnetjes meedoen. Daarnaast is er nog huiswerk en de vele vele uren dat er met vage bekenden gechat moet worden op MSN of andere geestverruimende online uitdagingen!. Waar zijn de 3 R’s gebleven (rust, rust en nog eens rust)

Daarnaast willen Pa en Ma natuurlijk ook nog wat voor zichzelf hebben want alleen kinderen opvoeden in de huidige maatschappij daar kun je op verjaardagen en partijen echt niet mee aankomen. Dus wordt er gesport of zijn we lid van allerlei praatgroepen ter meerdere eer en glorie van onszelf onder het mom van netwerken. Oh ja, je moet natuurlijk nog aandacht geven aan je eigen vrienden en ga je 1 (maar 2 keer per jaar is beter) met je “vrindjes” of vriendinnetjes van vroeger een lang weekend op stap om over de zin van het leven te praten en te kijken of je in de lokale disco van eender welk buitenlands dorp nog in trek bent bij het tegenovergestelde geslacht!

We moeten juist nu meer knuffelen met Ruud of meer (nog meer) cup a soupies drinken met John. Lief zijn voor elkaar zoals in de flower power tijd. Met name werkgevers en managers zouden moeten zingen voor hun trouwe medewerkers. En dat geldt natuurlijk ook voor de echtelieden van tegenwoordig die echt geen tijd meer voor elkaar hebben omdat alles zo chaotisch is. Het lied heb ik al voor jullie uitgekozen. Het is “You were always on my mind” van Elvis Presley. Dit zou het lijflied van de hele natie moeten worden en het zou verplicht op woensdag middag gezamenlijk door iedereen gezongen moeten worden. Kijken of ons gevoel van onrust plaatsmaakt voor liefde ware liefde voor elkaar! Van daaruit kunnen we weer bouwen aan een gezonde basis.

You Were Always On My Mind lyrics

[Verse one]
Maybe I didn't love you quite as often as I could have,
Maybe I didn't treat you quite as good as I should have,
If I made you feel second best,
I'm so sorry I was blind...

[Chorus]
You were always on my mind
You were always on my mind

[Verse two]
Maybe I didn't hold you all those lonely, lonely times,
And I guess I never told you I'm so happy that you're mine,
Little things I should have said and done,
I just never took the time...

[chorus]
You were always on my mind
You were always on my mind

[Bridge]
Tell me, tell me that your sweet love hasn't died,
Baby, give me, give me one more chance to keep you satisfied,
Because you're always on my mind...

[fade out]
You were always on my mind
You were always on my mind
You were always on my mind

maandag 27 september 2010

Over vakantie en veranderen:

 Je kijkt er maanden naar uit en dan eindelijk is het zover: De zomer vakantie. Lekker weg met je gezin of vrienden en even bijkomen van ons jachtige en door crisissen aangetaste bestaan. Wij zijn dit jaar niet weggeweest en hebben in Nederland de vakantie doorgebracht. Kleine dagelijkse uitstapjes hebben zich afgewisseld met 2 dagen België en een dagje Maastricht. We hebben vanuit onze luie stoel de grote uittocht kunnen aanschouwen op TV en in de krant. Van zwarte zaterdagen tot rode vrijdagen het was een waar genot. Landgenoten die met hun caravan en gezin al op de grens met België met pech stonden langs de kant van de weg om vervolgens uren te wachten totdat een overbelaste ANWB auto langs kwam om de helpende hand te bieden. Geweldig om te zien op TV.

Wat halen we ons toch ieder jaar een stress op de hals en wat is het toch interessant om te zien dat we als ware kudde dieren allemaal tegelijkertijd moeten vertrekken om het optimale uit ons vakantiehuisje of stacaravan te halen. Time is money en zo is ook iedere uur vrije tijd dat we hebben steeds schaarser aan het worden. Want tornt de overheid al aan onze pensioenleeftijd, zo ook tornt zij ook aan onze hypotheekaftrek, en aan onze ziektekosten pakket, en sinds vandaag ook al aan ons legitiem opgebouwde pensioen. Het zou mij niet verbazen als er een tijd komt dat niemand meer op vakantie gaat omdat we dat gewoon niet meer kunnen betalen.

Hoongelach naar allen die in de file op vakantie stonden omdat ik dat gewoon een stomme bezigheid vindt. En ik denk dat als je het beter plant je zonder files ook in Zuid-Frankrijk aan kan komen. Nu had ik tijdens onze vakantie maar 1 zakelijke afspraak geplant. In België en wel in Antwerpen. Ik had mij er enorm op verheugd want het was alweer lang geleden dat ik deze kennis had gesproken en hij was met leuke dingen bezig die misschien ook voor mij interessant zouden kunnen zijn. En vice versa uiteraard! We hadden afgesproken op een vrijdag voor de lunch op de kade in Antwerpen. Mijn planning was om rond 10.00 uur weg te rijden dan was ik er waarschijnlijk een half uur te vroeg maar liever dat dan te laat want dat geeft zo’n stress.

Zittend in mijn autootje met de radio aan, het leven overpeinzend en een carkit die mij in prachtig Engels precies aangaf hoe laat ik in Antwerpen zou zijn, kon mij niets meer gebeuren. Het was een erge warme dag en dan prijs je jezelf gelukkig dat je airco in de auto hebt met lekker gekoelde lucht zodat de hersenpan niet oververhit raakt. Na enkele kilometers over ‘s herenwegen gereden te hebben bleek dat de aanvoer van auto’s naar het zuiden van het land schrikbarende vormen aan het aannemen was. Ik heb bij Den Bosch in de file gestaan, bij Breda en vanaf Meer tot en met de ring van Antwerpen. Vooral dit laatste stuk was een eye opener want pas op dat moment realiseerde ik mij dat ik op de drukste vrijdag van het jaar deze afspraak had geplant. Ook realiseerde ik mij dat ik de enige was die in vol ornaat, Corneliani met stropdas en Italiaanse pumps, in de auto zat. De rest van het reisgezelschap om mij heen zag er toch wat meer barbaars uit: ongeschoren, te korte kleurrijke shorts of te lange shorts, witte T-shirts en witte sokken in sandalen, vrouwen met te grote maten in leggings en vooral krijsende kinderen die aan het voetballen waren op de vluchtstrook. De ver in de meerderheid zijnde groep vakantiegangers had zich bij haar noodlot neergelegd. Maar bij mij kwam slechts één emotie luidt en duidelijk door: Irritatie, boosheid, stomheid en hoe kom ik hier in godsnaam zo snel mogelijk uit? Na een reis van 4 uur ben ik uiteindelijk in Antwerpen aangekomen en ’s avonds laat op het nieuws bleek een auto met caravan de veroorzaker te zijn. De caravan had geen zin meer in de vakantie en had zich geheel eigenhandig ontkoppeld van de auto en was een kortstondig eigen leven begonnen. Normaliter kan ik daar wel om lachen, alleen nu even niet!


donderdag 17 juni 2010

Mijn P.A. en veranderen:

Eindelijk ga ik uit de kast komen. Wat iedereen al jaren vermoed ga ik u nu vertellen. Ik ben er meerdere malen voor in therapie geweest niets helpt en nu is het ook nog eens door mijn gehele omgeving onomstotelijk bewezen. Nu moet ik uit therapeutisch oogpunt nog alleen toegeven dat het zo is. Nou daar komt ie dan: IK BEN EEN SLODDERVOS!

En weet u wat, ik ben niet de enige, een schrale troost. Mensen waarderen mijn hang naar structuur en handvatten om te kunnen werken maar koppelen dat niet aan het feit dat je dan toch nog gewoon slordig kunt zijn. Hoe groeter mijn hang naar structuur is, hoe groter de hang naar slordigheid is. Of misschien is de juiste logische redenering wel de volgende: Als ik onder druk sta en heel veel werk op mijn bordje heb liggen wordt ik steeds slordiger! Ben ik de enige hierin? NEE echt niet. Een persoonlijke assistente (een zogenaamde P.A.) is daarom al heel lang een stille wens. Ik heb ook al een beeld hoe ze er uit moet zien en wat haar deliverabels moeten zijn. Een ding is zeker opruimen hoeft ze van mij niet!

Dit is in bedrijven in wezen niet anders. Nee, niet dat van die P.A. maar meer dat het in de loop van de tijd zo’n rotzooi geworden is. Wie doet nu ook alweer wat en wie is waarvoor verantwoordelijk. Toegeven dat het een rotzooi is geworden doen we natuurlijk niet want we hebben enkele jaren geleden een godsvermogen uitgegeven aan het in kaart brengen van procedures. Meer dan een jaar zijn we daar met zijn allen mee bezig geweest. Alles staat in een prachtig softwareprogramma en we kunnen zelfs flow-charts maken als we op een knop drukken. Toppie. Maar ja, het is niet up to date en als we als directie een kopie vragen van alle procedures van alle afdelingen krijgen we stapels papier werk te verwerken. Alsof we dat gaan lezen! We missen het simpele overzicht per afdeling. Gewoon een A4tje per afdeling, zou dat ook kunnen? Doordat het in de loop van de tijd een rotzooi geworden is, vervaagd kennelijk ook hoe we met elkaar omgaan. Want als je van je personeel en management accepteert dat het op een afdeling een rotzooi wordt, dan accepteer je impliciet ook dat we elkaar niet meer aanspreken op dissonant gedrag. Nogmaals ik bedoel met rotzooi zowel fysieke rotzooi (zoals een niet opgeruimd buro of dozen die in een hoek blijven liggen of een receptie waar koffie bekers op staan) als onduidelijkheid over wie wat doet waardoor er ook een bende ontstaat maar dan op het gebied van taken en verantwoordelijkheden.

Een voorbeeld. U moet zelf maar aangeven of dit een waar gebeurt verhaal is: Een manager zit tegenover zijn medewerker op de afdeling verkoop binnendienst. Ze zitten dus ongeveer een meter tegenover elkaar en kunnen alles van elkaar horen. Klant A moet gebeld worden over de voortgang van zijn order. De manager en de medewerker bellen tegelijkertijd klant A en krijgen een ingesprektoon. Ze proberen het nog een keer en krijgen weer een in gesprek toon. Manager besluit zijn handen te gaan wassen. De medewerker belt nog een keer en krijgt eindelijk de klant aan de lijn en handelt de vraag af. De manager komt terug en belt ook met klant A en informeert deze over de voortgang van zijn order. De manager meldt aan zijn overbuurman dat hij de vraag van klant A over de voortgang van zijn order inmiddels heeft afgehandeld. De reactie is: ”Hoe kan dat nou dat heb ik net gedaan. Dat moest ik toch doen?”. Zegt u het maar waar ligt dit aan: slordig, dom, onattent, ?

Dit bedrijf had overigens wel procedures maar in de loop van de tijd waren de contouren daarvan vervaagd en werd er gewoon slordig mee omgegaan. Niemand wist meer precies wat ze nou eigenlijk hadden afgesproken en dus deden ze met z’n allen gewoon hetzelfde werk. Eigenlijk zoals het uitkwam gedurende de dagelijkse routine. Als je procedures echt operationeel en uitvoerbaar wil maken dan moet je ze dus regelmatig oppoetsten en opnieuw bespreken. Het heeft voor een belangrijk deel met discipline te maken en de manier waarop dit aangestuurd wordt door het management. Het op een positieve manier aanspreken op gedrag is iets wat je continue moet doen. Als je hier achterstallig onderhoud op pleegt of daar te slordig mee om gaat zijn de rapen echt gaar en is het heel moeilijk de voortgang te boeken die u in uw bedrijfsdoelstellingen heeft staan. Eender welk verbeter of verandertraject zal dan mislukken. Daarom is het van belang een soort houvast of kapstok te hebben waarlangs u kunt verbeteren of veranderen.

Hoe zit dat eigenlijk bij u, heeft u last van niet opgeruimde rotzooi die de vooruitgang van uw organisatie in de weg staat?

maandag 7 juni 2010

Jonge leiders over veranderen!

Hebt u het ook gelezen in de financiële Telegraaf van zaterdag 6 juni 2010? Het was een historische en gedenkwaardige dag want jonge leiders spraken zich uit over het nieuwe leiderschap. Toen ik de kop zag bedacht ik mij geen moment, ik ben meteen gaan lezen. Zo’n kans krijg je maar een keer want dit was zo uniek volgens de Telegraaf. In hele groooottte letters stond erboven:“Jonge leiders formuleren hun grote idealen” en “Handvest voor nieuw leiderschap” gepresenteerd op Young Bilderberg conferentie.


Laat deze eerste alinea nu eens tot u door dringen. Neem daar even de tijd voor. Bedenk dan wat er volgens u in dat handvest of charter zou moeten staan. Iets diepzinnigs misschien of iets nieuws of innovatiefs, iets baanbrekendst waar niemand aan gedacht heeft, iets dat vanuit een andere optiek bekeken wordt en waar iedereen aan voorbij is gegaan de afgelopen 100 jaar?

Of is het iets dat zo voor de hand ligt dat als u het gelezen hebt u even lam geslagen in een hoekje moet bijkomen. Ik dacht zelf dat we op “gesloten deuren” werden getrakteerd. Ik dacht, iemand gaat ons verlossen uit de ellende van de afgelopen 2 jaar en komt met iets geniaals op het gebied van leiderschap en veranderen. Misschien iets waar we weer de komende 100 jaar op kunnen teren. Dat dacht ik dus echt, naïef? Ja ongelofelijk naïef. Hoe dom kun je zijn als je en de Telegraaf en de jonge leiders van de toekomst vertrouwd? Lees het zogenaamde handvest hieronder nu eens aandachtig door en vertel mij wat uw gevoel daarbij is. Ik wacht wel even……………………………..!

Het handvest voor nieuw leiderschap:
  1. Leiders moeten in hun gedrag een voorbeeld zijn voor anderen
  2. Leiders sturen op vertrouwen en niet dmv macht
  3. Leiders zijn ambitieus en innovatief in hun aanpak
  4. Leiders hanteren een balans tussen groei en de belangen van de stakeholders
  5. Leidershanteren een langetermijnperpectief
  6. Leiders beheersen zich in het verwerven van inkomen

En? Wat is uw gevoel of uw waarneming of uw perceptie of uw oordeel? Ik weet overigens ook wel dat het klopt. Maar het kan toch niet zo zijn dat we nu opeens een samenvatting van alle management trainingen van de afgelopen jaren op papier gaan zetten en dit gaan delen met heel Nederland omdat slechts enkelen toen niet opgelet hebben? Het kan toch niet zo zijn dat daar waar de nood het hoogst is en we oplossingen zoeken voor thema’s als strategische heroriëntaties, herstructureringen, herfinancieringen, medewerkers weer in beweging krijgen, subsidies, enz we dat op gaan lossen door een leiderschapvorm die het Jip en Janneke tijdperk nog niet ontsproten is. En wat helemaal beroert is, is dat dit ons als serieuze kost gevoerd wordt door de volgende generatie leiders. En wat nog beroerder is, is dat er nog aandacht aan besteed wordt ook. En wat nog beroerder is, is dat ik het nog gelezen heb ook. En wat nog beroerder is, is dat ik er ook geen oplossing voor heb maar dat ik wel heel graag gewoon mijn werk goed wil doen. Net zoals vroeger toen de wereld nog simpel was en niet iedereen mee liep te kakelen met van alles en nog wat. En zeker niet over serieuze onderwerpen als leiderschap want dat was alleen voor intellectuelen voorbehouden. De rest van de bevolking wilde gewoon werken en daarna naar huis en een biertje drinken en een fatsoenlijke voetbalwedstrijd zien zonder commentaar met een oordeel.

Laten we nou met z’n allen gewoon gaan werken, zowel nu als in de toekomst. Laten we op houden dingen uit te vinden die er allang zijn. Laten we er nu eens gewoon naar handelen!

zondag 23 mei 2010

Ik ben 84 en ik verander!

Mijn vader is vandaag (24 mei) precies drie jaar geleden overleden. Tijdens een welverdiende vakantie op Corfu sloeg het noodlot toe. Mijn moeder bleef van het ene op het andere moment alleen achter. Mijn ouders hebben altijd een klassiek huwelijk gehad. Mijn moeder zorgde voor de kinderen en mijn vader deed zijn werk. Toen mijn vader overleed en mijn moeder de draad weer probeerde op te pikken bleek dat mijn moeder een soort vreemde in de moderne wereld was. Net zoals catweazle, kent u die serie nog? Het bleek dus dat mijn vader eigenlijk altijd alles regelde. Ze kon echt niets en moest alles opnieuw uitvinden. Mijn moeder was 84 en moest veranderen!

Pinnen begreep ze niet. Hoe kan er nou geld uit de muur komen? Ik kon haar nog net tegen houden toen ik zag dat ze aan een willekeurige passant hulp wilde vragen. Ik vroeg haar wat had je nu aan die meneer gevraagd als ik er niet bij geweest was? Nou gewoon kunt u mij helpen met geld te pinnen, dit is mijn pincode en ik heb 100 euro nodig! Het begrip mobiel bellen was bij haar nagenoeg onbekend. Een mobiele telefoon? Maar je hebt toch niet overal een stopcontact bij de hand? Of deze dan: zit er ook een antwoord apparaat in een mobiele telefoon? Hoe kan dat nou die zijn toch veel te groot? En ook een agenda? Hoe kan dat nou!

Ook het fenomeen tanken met de auto was geheel aan haar voorbij gegaan. Dit had ze slim opgelost want in het dorp waar zij woont, is nog een echte oude authentieke benzinepomp met dito service. Goede morgen mevrouw de Steur, hoe maakt u het? Zal ik hem even aftanken voor u? Heel graag, dank u wel. Doe ik ook meteen de bandenspanning controleren en de ruiten of zal ik hem even door de wasstraat heen halen? Ja, doet u dat maar dan hebben we het meteen allemaal gehad. Toen mijn moeder ging afrekenen en ik zag wat voor fooi ze gaf begreep ik dat service tegenwoordig direct afhankelijk is van de dikte van de portemonnee van degene aan wie de service verleend wordt.

Zo gaat dit verhaal door, of ik het nu heb over de magnetron of de wasmachine of de vaatwasser alles moest opnieuw worden uitgevonden. Ook het begrip vriendschap, familie en er op uit moeten als je met andere mensen in contact wilt komen heeft een nieuwe betekenis gekregen. Toch is het knap dat iemand van die leeftijd gewoon aanpakt en nieuwe zaken onderneemt. Ze heeft zichzelf eigenlijk zonder daar al teveel over te mokken opnieuw uitgevonden (reinventing yourself) en weer op de kaart gezet.

Maar zelf heb ik er, als zoon die zijn moeder begeleidt om weer opnieuw in te treden in de grote moderne wereld, heel veel van geleerd. Want kijk nu eens door de ogen van iemand van 84 en je gaat heel anders tegen het begrip service aan kijken. Ook merk je hoe onhandig bepaalde producten zijn en hoe eenvoudig dit anders kan. Maar wat mij vooral het meeste trof is dat in onze maatschappij wij niet kunnen omgaan met het lagere tempo van de “”oudjes”” en dat dit vaak irritatie oproept. Vooral in het verkeer en in de rij bij Albert Heijn zijn we een ster in het duidelijk maken dat het sneller moet omdat we nog wat anders te doen hebben vandaag.

Hoe complex onze maatschappij in elkaar zit wordt pas duidelijk als je gezinssituatie veranderd. In dit geval door een overlijden waardoor er op een bepaald moment ook zaken aangepast moeten worden zoals: een ander banknummer doorgeven aan je crediteuren; vragen of je tarieven aangepast kunnen worden op een eengezinshuishouding aan de bank; de verzekeringsmaatschappij; de pensioenmaatschappij; de energiemaatschappij; de telefoonmaatschappij; de internetprovider; uitleg vragen over de hoogte van je rekeningen en daar snel antwoord op krijgen zodanig dat je het nog begrijpt ook; enz.

Misschien moeten we aan omgekeerde marketing doen of de Maslovpiramide gewoon omdraaien en onze marketing strategieën en verander ideeën toetsen aan ouderen zodat de maatschappij weer wat makkelijker en liever wordt voor iedereen!

maandag 17 mei 2010

No Pain; No Gain:

Of op zn Haags: “Pijn is Fijn”!

Indien u meteen weet wat de relatie van de titel is met veranderen dan bent u in onze ogen een echte veranderbikkel. U heeft klaarblijkelijk ervaren en gevoelt wat de pijn van veranderen met een mens kan doen. U weet als geen ander wat een slecht gemonitord verandertraject als gevolg heeft voor medewerkers, managers en organisatie.


Wat is nou die pijn van slecht gemonitorde verandertrajecten? Slecht slapen? Financiële risico’s? Baan kwijt? Uitgekotst worden door jouw organisatie? Een burnout? Of de echte Hollandse opmerkingen zoals: dan zal er wel een luchtje aan je zitten of sterker nog je zult er ook wel zelf een bijdrage in hebben gehad! Dat lijkt allemaal erg maar dat is maar het begin van de emotionele rollercoaster waar u in terecht komt nadat u uitgekotst bent door uw eigen organisatie. U heeft zich jarenlang loyaal opgesteld en er waren zelfs tijden dat u een genereus aanbod van de concurrent heeft gehad. Toch bent u gebleven om nu dan toch aan het kortste eind te trekken en de klepel op de neus te krijgen. Het nadeel van mens zijn is dat je gevoel en beleving hebt bij wat je doet en dat je daarop gewaardeerd wilt worden. Maar als u ineens en onterecht op straat komt te staan, komen begrippen als waardigheid, trots, begrip en beleving om de hoek kijken. Deze woorden en de emotie erachter doen gewoon pijn. Dit onrecht is voor ons gewone mensen moeilijk te verkroppen en het duurt vaak een tijdje voordat ze een plaats krijgen en u er rationeel naar kunt kijken.

Toch heeft pijn ook een positieve kant! Oh ja? Ja, want alleen als u echt de pijn van veranderen heeft gevoeld kunt u later ook verandertrajecten uitvoeren. Pas dan weet u hoe u personeel niet moet veranderen. Pas dan weet u hoe je de interne communicatie niet moet doen. Pas dan weet u hoe u een verandertraject niet moet opzetten. Pas dan weet u wat er gebeurt als u niet continue in dialoog blijft met de werkvloer. Pas dan weet u wat er gebeurt als er geen duidelijke richtingen aan gegeven worden. Pas dan weet u wat er gebeurt als u niet in staat bent deze doelstellingen te vertalen naar de werkvloer.

Maar wij mensen zijn hardleers en leren niet meteen na één enkele pijnlijke veranderervaring. Sommigen onder ons hebben daar meerdere pijnlijke ervaringen voor nodig om dan uiteindelijk toch te worden toegelaten tot het gilde van gelicenseerd veranderbikkels. Ik snap ook niet hoe consultancyburo’s, interimburo’s en andere op het gebied van verandermanagement gespecialiseerde dienstverleners mensen aan kunnen bieden (aan u de klant) die nog nooit de ware pijn van veranderen hebben gevoeld. Ik hoop dat u hier als klant of afnemer ook naar vraagt: “Hoe vaak is deze meneer in verander of verbeter trajecten al op zijn snufferd gevallen? Nog nooit?” Wegwezen dan. Volgende. En deze meneer met de kleerscheuren nog in zijn pak, hoe vaak is deze meneer op zijn snufferd gegaan? Zo vaak, ok doe mij die dan maar. Daar zit immers de echte ervaring.

In ieder verandertraject gaat er wel iets niet helemaal goed of helemaal niet goed. Het gaat er dan juist om dat degene die dit begeleidt weet wat hij dan moet doen liefst gebaseerd op vorige ervaringen en niet gebaseerd op theorie boeken. Hoe ga je onder dit soort omstandigheden om met opdringerige stakeholders? Hoe betrek je de organisatie erbij als het nou net niet goed gaat of dat de snelheid en resultaten langdurig tegenvallen. Hoe zorg je ervoor dat onder deze omstandigheden de directie in dialoog blijft met de werkvloer? Hoe ga je om met muitende medewerkers? Handhaaf ik mijn prachtig in Prince2 gemaakte planning of wijk ik hier vanaf zodat we ruimten geven aan de menskant van het project?

Pijn is leren, en leren is positiviteit. Positiviteit is de kweekvijver van de vooruitgang van uw organisatie. Ontdek de veranderbikkels binnen uw eigen organisatie en koester deze medewerker of medewerkster. Knuffel ze helemaal dood maar zorg dat u ze binnen uw organisatie houdt.

dinsdag 27 april 2010

Over “Wild Hogs” en veranderen:

Ik ben een echte zappert achter de TV. Alleen actiefilms met de juiste ingrediënten kunnen mij langer boeien dan 5 minuten. Ik hou van actiefilms met het ruwe bolster blankepit syndroom erin verwerkt met slechteriken die uiteindelijk toch verliezen van de goede. Bijna de hele film lijkt het er dan op dat de slechten gaan winnen. Maar door de tomeloze inzet en het steeds maar weer opnieuw proberen van de goeden die dan uiteindelijk ook nog hulp krijgen uit onverwachte hoek eindigt het dan na lang zwoegen en ploeteren in een positieve afloop voor de goede kanten van de samenleving. Een vleugje romantiek en erotiek erbij met een garnering van Chips, Cola Light en geen gezeur aan je hoofd maken de avond dan meer dan compleet. Wat me altijd zo opvalt, is dat als je de hoeveelheid kwaad bij elkaar optelt en je vergelijkt dit met het aantal acties van de goeden dan is dat altijd in een verhouding van 10:1! De slechteriken moeten de goede eerst 10 keer tegen het verkeerde of goede been schoppen voordat de goeden eindelijk een keer wat terug doen.

Eigenlijk verloopt zo’n film precies zoals een veranderproces verloopt. Je moet eerst heel, heel, heel veel tegenwerking te lijf gaan wil je ook maar een stap vooruit komen. Hulp komt ineens uit een onverwachte hoek. Iemand, die in de communicatielijnen meer macht heeft dan in het per decreet opgetekende organogram (of was het nou organigram?), schaart zich achter jou. Dit is precies de doorbraak waar je op had zitten wachten. Dit had je met Prince2 niet planmatig kunnen realiseren. Als dan iedereen ziet dat het ergens op eender welke afdeling effect heeft gehad en dat je aansluiting hebt gevonden met “de mol” binnen het bedrijf dan volgen er ineens meer en kun je je volledig aan je veranderprogramma weiden en kun je het kamerbreed uitrollen.

Zo zag ik afgelopen maandag de film Wild Hogs met John Travolta, Tim Allen, Martin Lawrence en Ray Liotta erin?. Hebben jullie die ook gezien? Wat een waardeloze film, het is een echte Super B-film. Misschien is het wel een super C-film. Alles wat niet klopt zit erin. Zo heb je slechte acties, waardeloze dialogen, kleding die niet bij de acteurs lijken te passen, bad boys die eruit zien als jongetjes van 14 met nep tatoos, niet kloppende humor, enz. Het script is precies zoals hiervoor beschreven. Een groepje 40 plussers wil nog een keer voelen dat ze leven. Ze gaan 5 man sterk op de Harley dwars door Amerika touren. Ze noemen zichzelf de “Wild Hogs”. Ze raken in conflict met een andere motorbende (de Del Fuegos) die hen de hele weg treitert en terroriseert. Dan in een wildwest plaatsje komt het tot een uitbarsting. De 5 heren van middelbare leeftijd pikken het niet langer en gaan de bende van 50 man te lijf. Ze verliezen maar proberen het nog een keer, en nog een keer, en nog een keer. En dan, uit het niets, komt een motor legende uit het verre verleden voorbij. U raad het al, type ruwe bolster blanke pit waar iedereen respect voor heeft. Hij spreekt die harde jongens van de bende van 50 aan op hun onverantwoorde gedrag. Hij zei: “Ga eens genieten van waar het motorrijden in de eerste plaats voor bedoeld was “the ride” in plaats van je met de verkeerde dingen bezig te houden zoals knokken en dingen in elkaar slaan”. Nou dat kwam natuurlijk wel heel hard aan bij die bende van 50 motormuizen!

En dan jongens en meisjes spreekt hij de gedenkwaardige woorden uit, die de hele film weer goed maken. Want als je dan toch een keuze hebt gemaakt om te genieten van “the ride” doe het dan meteen goed: “Drive fast, or stay home!” Dit zijn nou woorden die ook, nee woorden die vooral, voor veranderprojecten en verbetertrajecten van toepassing zijn. Doe het, ga er voor de volle 100% voor en geniet van de reis of blijf lekker thuis aanmodderen.

zondag 11 april 2010

Over schrijven en veranderen:

07.25 uur: “Papa, ik moet een brief schrijven voor school. Deze brief moet gericht zijn aan een medeklasgenoot. Ik heb Amber uitgekozen, leuk hé?” “ Ja erg leuk. Voor wanneer is het?” “Nou voor vandaag natuurlijk”.

07.30 uur: “Ok, als het dan voor vandaag is, is het dan een idee om wat op papier te zetten. Want als ik naar de klok kijk heb je niet heel erg veel tijd meer. Je moet toch om 08.00 uur naar school?” “Ja, ja, ja maar ik weet niet wat ik op moet schrijven”. “Goed wat heb je nu al opgeschreven?” “ Ik heb nu al opgeschreven: “Lieve Amber, wij zijn nu beste vriendinnen en ik vind het leuk om met jou op school te zitten in dezelfde klas” Nou dat is het en verder weet ik het niet”.

07.35 uur: “Nou dan schrijf je dat je een 8 voor geschiedenis en een 9 voor aardrijkskunde hebt. Nou dat vind ik niet leuk en trouwens Papa het is topografie en niet aardrijkskunde”. “Ok, prima maar schrijf nou gewoon wat op”.

07.40 uur: Enige vorm van irritatie maakte zich van mij meester. Begin ze dus gewoon een half uur voordat ze naar school moet met haar huiswerk! “Waarom schrijf je dan niet over wat voor leuks jullie in de pauze gaan doen of schrijf over wapenborden. Maar schrijf gewoon wat op, kies iets en begin” (met enige stemverheffing). “Maar het zijn geen leuke onderwerpen”. “Wat maakt dat nou uit als het maar af is, toch?”

07.45 uur: Van boven uit de douche klinkt een stem die naar beneden schreeuwt: “Hé, Juliette misschien is het een idee om over turnen te schrijven waar jullie alle twee opzitten. En dat je dit zo leuk vind om dat samen met haar te doen”. Er volgt een moment van stilte en overpeinzing zowel bij mijn dochter als bij mij. Reactie van mijn dochter: “Ja, dat is leuk. Dat ga ik meteen doen.” Ze begint als een gek te schrijven. En terwijl zij eindelijk begint met schrijven sta ik nog na te denken over wat ik van deze ingreep van boven denk en hoe ik hem moet interpreteren?

08.00 uur: “Klaar!” galmt het door het huis. Ze pakt haar tas, doet de brief erin samen met haar broodtrommeltje en beker. Dag pap, bedankt voor je hulp en gaat naar school.

08.05 uur: Ik blijf achter in een roes van ongeloof. Ik sta perplex en heb geen woorden voor deze plotselinge wending van het lot. Of wordt ik als man geconfronteerd met mijn eigen beperkingen op communicatief gebied en wil ik dat niet toegeven? Ik schenk een kop koffie in en ga zitten en laat het tafereel nogmaals de revue passeren.

08.10 uur: En ineens wordt ik getroffen door de waarheid en het is iets wat binnen verandertrajecten ook veel te veel voorkomt. Ik heb alleen maar lopen duwen. Ja, dat is het, ik heb alleen maar lopen duwen: “Doe dit, schrijf hierover, schiet nou op, zorg dat het op tijd af komt, doe het nou maar gewoon dan praten we er later wel over,!” Ze kon dus eigenlijk geen kant op en haar eerste reflex is dus tegenstribbelen. Ik heb haar ook geen “verbindend iets” gegeven waarmee ze vooruit kon. Mijn vrouw heeft dus in één zin woorden gebruikt als: misschien, idee, gezamenlijk belang (turnen), plezier, samen en daarmee een actie in beweging gezet. Een actie die te maken heeft met zaken als aandacht, belang, samen, verbinden en draagvlak. Hiervoor was ze dus bereid om in actie te komen.

08.15 uur: Al overpeinzend zit ik nog steeds achter mijn eerste koffie en denk: “Misschien moeten we dit soort oprecht gemeende woorden die aandacht, belang, samen, verbinden en draagvlak uitademen wat vaker in verandertrajecten gebruiken en ons wat minder concentreren op afgedwongen eindresultaten! Misschien moeten we gewoon een veranderwoordenboek maken. Niet met woorden zoals changereports, escaleren, errorsheets, implementeren, scope, enz. maar gewoon met woorden die weer gevoel uitstralen en bij mensen aankomen!

zaterdag 3 april 2010

De paashaas over veranderen:

De paashaas weet als geen ander hoe je blijvend moet veranderen. Hij is naar mijn idee de veranderaar bij uitstek. De paashaas heeft over de afgelopen eeuwen een soort “5 stappen blijvend veranderplan” ontwikkeld waar iedereen nog wat van kan leren!

Allereerst heeft de paashaas ervoor gezorgd dat er een soort “sense of urgency” is, die onder een gemeenschappelijke noemer gebracht is waardoor we ons verbonden voelen. Pasen is immers het belangrijkste christelijke feest in het liturgische jaar, volgend op de Goede Week. Christenen vieren deze dag vanuit hun geloof dat Jezus opgestaan is uit de dood, op de derde dag na zijn kruisiging.

Daarna heeft de paashaas ervoor gezorgd dat iedereen mee kan doen door er een laagdrempelig feestje van te maken. In de loop der jaren zijn door hem namelijk veel non-religieuze culturele elementen toegevoegd aan het feest waardoor het een belangrijk seculier feest is geworden. Een feest voor iedereen dat twee dagen duurt en wordt gevierd op een zondag en maandag. Beide dagen worden wel afzonderlijk Eerste en Tweede Paasdag of Paaszondag en Paasmaandag genoemd.

Voorts heeft de paashaas zich in de tijd situationeel ontwikkeld. Dus of het paasfeest zich nu afspeelt binnen de Germaanse, protestantse, katholieke, joodse of Slavische traditie (om er maar een paar te nomen) de paashaas heeft zich aangepast aan de lokale gewoonten en gebruiken. Als goed veranderaar weet hij dat als je je niet aanpast aan deze lokale gewoontes en gebruiken dat je geen draagvlak krijgt en dat er niets beweegt. Zo heeft hij zich als volgt ontwikkeld binnen deze tradities:

• In de Germaanse traditie worden paaseieren opgehangen in de bomen, hetgeen een overblijfsel is van de heilige-boom cultus.

• In de protestantse traditie is de paashaas een fictieve haas waarvan aan kinderen wordt verteld dat hij paaseieren brengt op Pasen. De protestantse traditie wil dat de paashaas ze verstopt heeft. Deze traditie is oorspronkelijk bekend in de Angelsaksische wereld, alhoewel ze ook al lang in gebruik is in de Lage Landen.

• In katholieke regio's (België, Frankrijk, zuiden van Nederlands Limburg) vertelt men de kinderen dat de paaseieren door de paasklokken gebracht worden. De klokken zijn na het luiden tijdens het Gloria van de H. Mis op Witte Donderdag naar Rome vertrokken om er de eieren te halen. Deze klokken hebben de vorm van kerkklokken met vleugeltjes en vliegen door de lucht.

• In het joodse feest Pesach, waarin de uittocht uit Egypte wordt herdacht, wordt een hardgekookt en daarna gebraden ei neergelegd op de seiderschotel, een schotel die op de seideravond tijdens de vertelling over de uittocht uit Egypte op tafel staat, samen met onder meer drie matzes en een gebraden botje van een lam. Het lamsbot verwijst naar het lamsoffer dat de joden de avond van de uittocht brachten. Het gebraden ei staat symbool voor het feestoffer dat met Pesach werd gebracht.

• Ook in Slavische landen zoals Polen zijn eieren bekend als vruchtbaarheidssymbolen, gebruikt tijdens lenterituelen. De traditie van het beschilderen van eieren staat daar bekend als pisanki.

Als laatste stap heeft de paashaas ervoor gezorgd dat er ook “quick wins” te behalen vallen en dat er ook nog geld verdiend werd (en wordt) aan het paasfeest. Met de commercialisering van de paasfeestperiodes, worden zowel eieren, hazen en klokken in vooral chocoladevorm verkocht.

Als we ons in het bedrijfsleven zouden houden aan het “5 stappenplan blijvend verander” van de paashaas dan zou het er in veel bedrijven heel anders uitzien. Dan zou de overheid ook niet zoveel geld uit hoeven te geven aan initiatieven als MKB Krachtcentrale of Innovatieplatform Nederland want dan zijn we immers al continue bezig met veranderen ipv er een project van te moeten maken.

Ik ken trouwens nog iemand die trainingen en workshops verzorgt over de paashaas en ook dit gaat over veranderen en de naam van de training is: “Hoe de hazen lopen!”. Misschien een idee voor na Pasen?

maandag 22 maart 2010

Veranderen is een reis, ook voor mannen!


We gaan op reis. Ik heb altijd al een droom gehad om een verre reis te maken op zoek naar die mevrouw van de Fa reclame met die wilde limoenen! Ik kan mijn niet meer herinneren of die limoenen nou in de zeep zaten of dat een van haar natuurlijke attributen wilde limoenen waren. Ik weet nog wel dat ze ermee in het water dook en dat dat weer visioenen van wilde nachten en natte dromen opriep. Goed, even terug op aarde. Door kinderen en werk is die verre reis er nog steeds niet van gekomen en omdat we jonge kinderen hebben zal dat ook de komende tijd niet gaan lukken. Zo hul ik mij, zoals ik wel vaker over bepaalde pikante onderwerpen doe, in mijn fantasie en heb ik er een eigen verander versie van gemaakt met een hoog leereffect.


Stel je wilt een verre reis maken met je familie (lees: bedrijf) en je bent met 50 familieleden. Jong, oud, rijp, groen, goed en slecht ter been, met en zonder hardklachten. Het eerste wat je zult doen is proberen je familie te overtuigen van jouw visie. Ga met me mee naar een prachtige verre bestemming met witte zandstranden, palmbomen en die mevrouw met die …….! Er wordt spontaan een groepje wijze mannen en vrouwen gevormd die gaan bepalen waar we naar toe gaan. Het moet op slot van rekening voor iedereen leuk worden en mogelijk zijn mee te gaan. Stel dit groepje heeft gezamenlijk bepaald dat we naar Balie gaan. Eer er witte rook uit de schoorsteen komt moet het voorstel gepresenteerd worden aan de hele familie want die moet op slot van rekening akkoord gaan met deze bestemming of dit doel. Anders raak je immers je gevolg kwijt en ga je alleen op reis.

De familie ziet deze locatie niet zitten omdat het niet voldoet aan een aantal voorwaarden. We moeten dus eerst vragen wat de voorwaarden zijn waar deze reis aan moet voldoen: heeft iedereen hetzelfde budget te besteden, moeten we rekening houden met de warmte of afstanden gezien de fysieke omstandigheden van sommigen onder ons, is er iemand die dit gaat regelen of moet het reis buro het doen, hoeveel tijd hebben we(weekje of 3 weken), hoe houden we iedereen op de hoogte en de laatste niet onbelangrijke vraag wat voor accommodatie wil iedereen: luxe of Spartaans. Tja, tegenwoordig moet je ook nog rekening houden met de politieke statuur van het land. Tenzij je van ramptoerisme gecharmeerd bent.

Welnu, de commissie van wijze mannen en vrouwen heeft het onderdeel locatie gedelegeerd aan projectteam A die locatie en voorwaarden op elkaar afstemmen en uiteindelijk met een uniforme en door iedereen gedragen locatie aankomen. Het wordt Turkije en wel Alanya. Projectteam B gaat over de accommodatie in Alanya. Zij hebben een hotel uitgezocht waar voor ieder wat wils is. Uitkijk op zee, zwembaden voor groot en klein, uitgaansgelegenheden, restaurants in alle soorten en maten, speeltuinen voor de kinderen en kinderoppas. All inclusive, dus je hoeft niets te betalen voor eten en drinken en het gaat de hele nacht door. Commissie C regelt de reis, het vervoer van huis naar Schiphol, het vervoer in Turkije en het maken van het projectplan wat voor iedereen leesbaar en begrijpbaar moet zijn.

Alles is perfect gepland en door iedereen geaccordeerd en niets staat een perfecte en welverdiende vakantie met de familie in de weg. Toch is deze reis uitgelopen op een compleet drama. Mijn romantische gevoel van de verre reis met de mevrouw met de limoenen is teniet gedaan door de grootsheid en massaliteit van dit vakantiecomplex. Waar we ook geen rekening mee hebben gehouden is dat rond deze periode de Russen hier heer en meester zijn. Hun ideeën over vakantie vieren en waarden en normen over hoe we met elkaar omgaan wijken iets af van die van ons!

Conclusie veranderen is een reis net zoals het leven; het gaat heen en weer en als je daarnaar luistert en aan vast houdt kom je het verst; uiteindelijk ben jij het die bepaald hoe je erin zit en hoe je eruit komt. Wij kunnen je helpen het overzicht en het inzicht te bewaren zodat jij de juiste keuzes kunt maken.

(Noot: Alleen voor de heren: wilt u nog een keer genieten van de originle FA reclame, volg dan de volgende link http:// http://www.youtube.com/watch?v=_q5hi-m4Dic&feature=related)

dinsdag 2 maart 2010

Over vrouwen en veranderen!

Een gemeend verbazingwekkend schouwspel!

Ik zat laatst bij van der Valk ergens in het land mijn teksten te redigeren over het onderwerp Overanderen. Het was druk en ik was genoodzaakt naast twee aantrekkelijke dames te gaan zitten die echt met elkaar IN gesprek waren. De ene was jong en blond en da andere had bruin haar en was ongeveer tien jaar ouder en bleek de leidende rol in het gesprek te hebben. De blonde dame had een strak grijs mantelpakje aan wat eerder als gewoon getypeerd moest worden dan als sjiek. Zij had mooi laarzen aan en die maakte het ensemble wat voller. De oudere dame had zich op winterse buien gekleed. Een mooie spijkerbroek, coltrui met geruit jasje met van die stukken op de mouwen. En om het geheel af te maken nep UGGS. Dat was wat minder vond ik en bij oudere dames vind ik dit er toch vreemd uitzien van die shabby pantoffels waar geen model in zit..

In eerste instantie raakte ik geïrriteerd omdat ze luidruchtig waren en ik me niet kon concentreren op mijn teksten. Ik raakte op een of andere manier gebiologeerd door hun interactie. Zowel non verbaal als verbaal. In mijn ooghoek kon ik het tafereel goed gade slaan. Direct contact zou teveel opvallen omdat ze op nog geen meter afstand zaten. Wat mij zo biologeerde was de perfecte timing van het geluid dat ze voorbrachten. Warm en zacht afwisselend met wat stemverhoging als ze een punt wilde maken of iets duidelijk wilde maken over een teleurstelling uit het verleden. Deze afwisselende stemverhogingen ging ook gepaard met gelach, veel gebaren, naar voren zitten of achterover hangen en aanraken. Maar als je de teksten volgende kon je constateren dat deze hele zwanendans perfect getimed was. Op ieder woord, iedere zin, iedere alinea en iedere bladzijde die zij voordroegen werd de juiste mimiek en beweging geplakt. Ik had dit gesprek op moeten nemen op camera want eens temeer blijkt dat wij mannen toch echt lomperiken zijn vergeleken met vrouwen. Wij kunnen echt niet tippen aan het communicatie vermogen van de gemiddelde vrouw.

Nu ik wat meer in hun dialoog zat bleek dat de blonde jongere versie aan tafel zat met een headhunter of een werving en selectiebedrijf. Ons blondje zat in sales en de bruine dame was consultant bij dat buro of misschien wel haar eigen buro. Dat kon ik er niet echt uit opmaken. Wat mij nou zo opviel was dat er gespard werd. Wat dat is? Als je dat vraagt ben je een man, dat kan gewoon niet anders. Welnu, sparren is informatie uitwisselen op een niet bedrijgende manier. Nee deze definiëring is ook weer te mannelijk neergezet. Het is informatie uitwisselen op een warme menselijke manier waarin beide gesprekspartners doordringen tot de emotie van zaken zonder Nou dat doen wij mannen ook hoor. Ja, maar bij ons gaat het om competitie. Bij mannen kan een van de twee het niet nalaten om te vertellen hoe goed hij is. Ik heb in het verleden veel, heel veel gesprekken met headhunters gehad en ik heb nog nooit een gesprek gehad wat dezelfde lading had als dit gesprek naast mij. Iedere headhunter moet op zijn manier even zeuren en vertellen wat hij vroeger deed, hoe goed hij was, wat hij ooit verdiende, wat zijn kijk op de wereld was en wat hem ertoe gebracht heeft om over te stappen naar het hoerige bestaan van headhunter. Maar ook de inhoudelijkheid van de gesprekken is anders, veel meer aanvallend, niets als vanzelfsprekend aannemen, prikken, uitdagen maar vooral niet levellen.

Deze twee dames waren aan het levellen. Uitwisselen van denkbeelden, kijk op de wereld, beleving van werk en wat ze daarin anders zouden doen in een volgende baan als ze het voor het zegen hadden. Ook de headhunt mevrouw gaf zich enorm bloot door gewoon te vertellen over haar zwakheden en hoe zij die in haar werk het hoofd wist te bieden. Zij kon precies vanuit haar eigen persoonlijkheidsprofiel vertellen waarom zij bepaalde keuzes in haar leven gemaakt had en wat voor invloed at op haar werksituatie had gehad. De jonge blom haakte daar dan meteen op in om haar kijk op de wereld te delen. Zij kwam uit het zuiden van het land, was gelovig en ging iedere zondag naar de kerk, ze was jong getrouwd en had jong een kind gekregen maar was ook jong weer gescheiden. Ze had ook lang een losbandig leven geleid. Nu was zij terug in haar kern mede dankzij haar geloof. Haar ouders hadden haar hierbij geholpen. Dit vond zij moeilijk omdat zij eigenlijk ouders had die heel bekrompen in het leven stonden. Haar persoonlijke drijfveren kon zij ook direct koppelen aan deze ervaringen

Moederschap en werk is blijkbaar ook een punt wat bij ons mannen in een zin van tafel geveegd wordt “ Heb je kinderen? Ja. Hoeveel? Wij hebben er drie, en jij? Ik heb er 5 maar wel van 3 vrouwen. Zo, bofferd!” En klaar is het onderwerp. Voor ons is het niet stoer om te vertellen dat je het maar een stel blagen vindt en dat je het moeilijk vindt ze onder controle te houden. Wij mannen laten dat voor elkaar niet weten en als we het al doen dan hoor je wel iemand zeggen Oh dat hadden wij ook joh. En daarna gaan we gewoon met zijn allen aan het bier. Waarom zou je dit soort ingewikkelde zaken bespreken als er ook bier of auto’s in de buurt zijn?

Waar ik naar toe wil? Ik denk dat het tijd wordt dat we meer vrouwen bij verandertrajecten betrekken. Ik denk dat het tijd wordt dat wij mannen onze lompheid af laten wisselen door de met finesse gelardeerde verbaliseringen van een vrouw. Als ik eraan terug denk dan zie ik ineens bepaalde situaties voor mij waar er bijna conflicten uitbraken omdat de lompe formuleringen van een man naar een andere man zorgde voor totale wanorde. Ik durf de stelling aan dat wanneer een vrouw dezelfde inhoud had gecommuniceerd maar dan op een vrouwelijke manier het niet tot een conflict was gekomen. Uitzonderingen daargelaten natuurlijk. Ook ik ken vrouwen die meer een mannelijk gen in hun taalgebruik hebben meegekregen dan een vrouwelijk gen. Maar ik praat dan ook in generalistische termen dan dat ik een statistische verhandeling wil houden.

Bij veranderen is het dus belangrijk om continue naar de verbinding met de ander te zoeken. Waarom denkt een ander op een bepaalde manier, hoe kijkt hij of zij tegen een bepaalde situatie aan, wat is de dieper laag achter de in woorden verhulde boodschap, enz Dat is voor ons mannen een stuk moeilijker dan voor vrouwen omdat het lijkt dat wij van nature deze nuances niet hebben meegekregen.

vrijdag 12 februari 2010

De reünie en verandering (deel 2; lees eerst deel 1 hieronder!):

Ik heb laatst een reünie georganiseerd van mijn oude MBA opleiding in Zeist. De meesten oud studenten hadden elkaar wel zeker 25 jaar niet meer gezien of gehoord. Ik ben begonnen om eerst een paar oude contacten uit mijn eigen jaar op te snorren. Daar hebben we eerste mee zitten brainstormen hoe we het zouden moeten regelen. Wat gaan we doen, waar zullen we het regelen, wat is een fatsoenlijk budget, hoe kom je in contact met mensen van vroeger terwijl je geen adressen en telefoonnummers meer hebt. Moet je een gastspreker uitnodigen of iemand die een ander leuk kunstje kan misschien? Moet je ze laten netwerken volgens een beproefd concept of moet je alles aan het natuurlijke proces overlaten?

We hebben uiteraard via internet gezocht. Eerst via schoolbank.nl en daarna via Linkedin en Xing. Ook Google bleek een uiterst effectief middel. Maar het meest effectief was wel het aanmaken van een groep op Linkedin want op deze manier kon men snel oude maten aanhaken bij dit nieuwe initiatief. Hierdoor kregen vrienden van vroeger weer een gezicht en kwamen ook weer de herinneringen naar boven van de dingen die je samen hebt gedaan en meegemaakt. Binnen 3 maanden hadden we 150 vrouwen en mannen zicht aangemeld via Linkedin. Sommigen met uitgebreid profiel en sommigen met een enkel regeltje.

De locatie was geregeld, uiteraard bij Het Slot Zeist. We waren klaar en het feest kon beginnen. Wat we niet optimaal hadden geregeld was om iedereen van te voren te laten betalen. Dus, een gereed risico bestond dat indien de Mexicaanse griep zich verder zou ontwikkelen er mensen in grootte getale zouden afvallen en we met een enorme kostenpost zouden blijven zitten. De avond begon om 18.00 uur en tot 19.00 uur was er geen kip. Zweetdruppels parelden over mijn gezicht en mijn hart begon sneller te kloppen van de opwinding. En toen gebeurde het, de hel brak los. Daar kwamen ze allemaal aan, allemaal tegelijkertijd stroomden zij binnen. Een ware invasie van warmte en positieve energie van vroeger vermengde zich met de vernieuwde slotgewelven van nu.

Lering trekkende uit de vorige reünie had ik een speech voorbereid van 6 pagina’s vol met historische gegevens van de opleiding, de voorbeeld functie van deze opleiding in Nederland, de eerste studenten en leraren, de kennismakingsweken, waar iedereen woonde, de panden waar we in gezeten hebben en natuurlijk de ene anekdote na de andere. Vooral die over het paard in de gang vond ik zelf erg leuk. Het vreemde was dat de sfeer en de verbinding dusdanig waren dat er helemaal niet gespeecht hoefde te worden en dat niemand dat ook verwachtte. Ik heb als voorzitter alleen het buffet geopend en mijn bewondering uitgesproken voor de bijzondere sfeer die er altijd was maar die nu na al die jaren nog steeds rond dwarrelt in de energievelden van Zeist. En mijn laatste zin was dat wee daar tegelijkertijd trots op mogen zijn maar ook voorzichtig mee om moeten gaan. Die laatste opmerking kan ik niet uitleggen en die moet u maar een beetje invoelen.

Is dit verklaarbaar, vraag ik mij dan achteraf af? Is het te verklaren waar de kracht van deze verbinding vandaan komt? Hebben mensen met gelijke interesses, belangstellingen, achtergronden, teleurstellingen en die enkele jaren als een team voor de opbouw van zo’n instituut gezorgd hebben het vermogen tot grotere groepsprestaties te komen dan een groep die dat niet heeft? Of heeft het met balans te maken of flow? Niets moet en alles mag. Het overgeleverd zijn aan het natuurlijke proces dat ongeremd zijn werk kon doen omdat er niets werd afgedwongen.

De avond werd beëindigd op het hoogte punt en door iedereen is de wens uitgesproken om vooral door te gaan met dit goede initiatief om elkaar regelmatiger weer te zien. Ik heb de avond achteraf een thema mee gegeven:”De kracht van de verbinding van toen is de brug naar de toekomst”

Als ik nu naar bedrijven of organisaties kijk wat kunnen die nu van dit fenomeen leren om hun organisatie slimmer of beter te laten werken? En hoe creëer je nu die verbinding?

De reünie en verandering (Deel 1):

Ik heb laatst een reünie bezocht van mijn oude werkgever in de elektronica branche. Een Amerikaans bedrijf waar wij de regio Noord-Europa vertegenwoordigden. Afgezien van het feit dat het erg goed georganiseerd was vond ik het eng om er naartoe te gaan. Waarom? Ik weet het niet, ik kan het gevoel niet goed omschrijven. Wat een vreemd gevoel was dat. Was het de confrontatie of het onverwachte of komen die eikels ook? Ik ben ook bewust met een oud collega en goede vriend gegaan om vooraf ook wat in de stemming te komen.


Op zich was het leuk om oud medewerkers weer te ontmoeten maar de klik die er vroeger was was niet meer dan een gesprek van 5 minuten geworden: Hé, hoe is het? Goed, long time no see. Ja, dat is lang geleden. Ik kan me herinneren dat we nog in Bunnik zaten. Hoe is het verder? Nou goed joh, nog steeds dezelfde vrouw en kinderen. Ha Ha Ha. En jij, nou ik ben voor mijzelf begonnen. Oh wat interessant waarin? Handel, spiegeltjes en kraaltjes. En loopt het? Ja joh, fantastisch. Hé, ik ga even wat drinken halen. Jij ook wat? Nee, dank je ik loop even verder. Ok tot straks hè.

Er ontstonden clubjes medewerkers die vroeger ook aan elkaar gekoppeld zaten. Zo ontstonden er spontaan enkele dinertafels zonder dat dit vooraf was besproken of gepland. We kregen enkele Nederlandse tafels, een Duitse tafel, een Oostblok tafel en een Engelse tafel. Iedereen was gezellig met elkaar aan het keuvelen en alles liep voorspoedig. Meneer van de Valk had qua hoeveelheid weer goed zijn best gedaan hoewel de kwaliteit van het eten voor iedereen een uitdaging was. Indisch eten moet je dus gewoon bij de Toko halen en niet bij het bedrijf met de toekan op het dak.

Maar wat mij opviel en waar ik niet mee overweg kon was het feit dat de hiërarchie van vroeger op een of andere merkwaardige manier weer terug was. Een baasje van vroeger was nu ook weer baasje. Gewild maar ook ongewild deed dit natuurverschijnsel zijn intrede. Sommige keiharde directeuren van toen lieten zowel non-verbaal als verbaal zien en merken dat zij nog steeds in charge en in control waren. Dit merkte ik bijvoorbeeld doordat de vraagstelling over hoe het met mij ging ronduit kleinerend was of dat er voorbeelden van personen in bepaalde werksituaties over tafel gingen die je nou niet echt publiekelijk wil maken. Waarom doen we dit? Waar komt dit fenomeen vandaan. Is bij ons de titel op je kaartje bepalend voor de status die je geniet? Het was tijd voor een tegenactie. Bij navraag bij een andere tafel bleek dat enkele van deze stoere jongens gewoon zonder werk zaten. Ik heb van dit fenomeen maar een plenaire sessie bij ons aan tafel gemaakt door het gewoon bespreekbaar te maken vanuit een objectieve constatering over de markt. “”Goh, je ziet wel dat de markt erg lastig is en dat het krijgen van nieuwe opdrachten een ware kunst is. Maar goed, we hebben gelukkig nog wat kleine opdrachten en dat is erg fijn. Hoe zit dit bij jou eigenlijk, ben je al president commissaris bij Philips?”” Gelag en gemor aan tafel om vervolgens, in gedempte toon, eindelijk iets menselijks mee te krijgen: “”Ik zit al meer dan een jaar thuis, het geld is bijna op en mijn huwelijk staat op springen””

Het ongewilde natuurverschijnsel heeft ermee te maken dat voormalig medewerkers waar ik leiding aan heb gegeven, zich in een onderdanige rol naar mij toe opstelden terwijl ik daar altijd een bloed hekel aan heb gehad en ook nog steeds heb. Ik wist gewoon niet hoe ik dat gehang en “gehemel” aan mijn persoon af kon wenden. En ineens kreeg ik een brainwave. Ik ben op hun sterktes gaan zitten en dat ben ik bij hun steeds gaan ophemelen. De ene was heel goed in marathon lopen en dus ben ik dat gaan bespreken en uitvergroten. De andere was weer bestuurlijk bezig als COR lid (centrale ondernemings raad) en als vakbondslid. Bij hem ben ik dat gaan uitvergroten.

Toen mijn goede vriend en oud collega en ik weer op huis aangingen was het lang stil in de auto. “”Ben jij ook zo moe?” Verzuchte ik. “Ik ben kapot” zei mijn vriend. “Hoe komt dat joh? Ik vond het zo vermoeiend om de gesprekken gaande te houden en het leek wel of er een bepaalde spanning op het geheel zat. Het was niet los en er was geen verbinding met vroeger meer”.

Dus de conclusie is dat verbinding in welke organisatorische vorm dan ook een meer dan bepalende factor voor succes is. Maar het is zo’n vaag begrip dat het bijna onmogelijk is dit bewust op eender welk moment op te roepen. Hoe zou u nu binnen uw organisatie de kracht van verbinding kunnen oproepen? Lees voordat u de vraag beantwoordt ook reünie deel 2.

vrijdag 29 januari 2010

Tijdloze dialoog over veranderen!

Een rechtstreekse dialoog aangaan met personeel over veranderen is echt heel eng. Door een dialoog aan te gaan ga je toch echt met de billen bloot als management? Of is dat juist een sterkte, als je je medewerkers mee laat praten over de strategie van je bedrijf vanuit hun perspectief? Ook wanneer daaruit blijkt dat je het als management zelf eigenlijk ook niet meer zo precies weet? Ik ben hierover het beeld compleet kwijt. Gisteren was het zo dat je als manager vooral stoer moest doen alsof je het allemaal onder controle had. Vanochtend blijkt dat de manager die zijn zachte kant laat zien helemaal ok is! Toen ik vanmiddag op internet keek bleek dat resultaatgerichtheid ten koste van alles onder de huidige economische omstandigheden prima is. En bonussen binnenharken wordt (zelfs door mijn goede en zeer gewaardeerde vriend Wim Kok) ineens afgedaan als internationaal markt conform moeten werken!

Een dialoog aangaan over verandering nadat je bijvoorbeeld een changemanagement training hebt gevolgd kan ook nuttig zijn. Maar de ultieme vraag is of je na zo’n training voldoende handvatten hebt om er direct de volgende dag al wat mee te doen. Je zult het eerst moeten “digesten” zoals de Engelsen zo treffend zeggen. En dan zul je er zulke hapklare brokken van moeten maken dat iedereen het begrijpt. U kunt natuurlijk ook uw personeel met uw nieuw vergaarde kennis overrompelen of vervelen. Indien u dit op het verkeerde moment doet zal dit eerder een averechts effect hebben dan een positieve bijdrage leveren aan het verbeteren van uw organisatie. Ik hoor uw medewerkers al denken: Ja hoor daar heb je hem weer, zeker op cursus geweest. Laat maar eens zien dat het werkt.

Een ander voorbeeld van het aangaan van de dialoog is zoals mijn voormalige baas dat deed. Zo had hij de irritante gewoonte om tijdens zijn vakantie meerdere management boeken te lezen. Is daar iets mis mee? Nee, niets mis mee. Op een dingetje na: “hij kwam ook weer terug van vakantie!”. En dan moest je echt zorgen dat je er niet was. Anders had je weken gezeur over hoe het eigenlijk echt moest vanuit de managementboeken. In iedere managementteam meeting, in iedere lunch pauze en iedere rookpauze wijdde hij dan uit over zijn nieuw vergaarde kennis en kijk op de wereld. Al die boeken hadden echter niet het gewenste resultaat op de verbetering van de organisatie. We bleven dus niet in dialoog. Gek hé, want het zijn fantastische boeken en theoretisch klopte het als een bus.

Een dialoog aangaan over veranderen heeft blijkbaar pas echt zin als zaken concreet gemaakt kunnen worden en beklijven bij de medewerkers anders kun je er net zo goed niet over praten. Maar hoe doe je dit nou? Eigenlijk is het heel simpel omdat we dit al op de lagere school (aan)geleerd hebben. Op de lagere school krijg je een methode en een format aangereikt voor wiskunde; taal; techniek; enz. Deze wordt dagelijks herhaald en daar houden we ons dan ook aan. Er zijn zelfs takenbladen met weektaken die laten zien wat er in die week moet gebeuren. Ook dit onderdeel wordt dagelijks herhaald en daar houden we ons dan ook aan. We waren toen fris van geest en stonden ook open voor wat de juf ons die dag ging vertellen en leren. En als ze huiswerk opgaf maakten we dat ook.

Als we tijdloos met elkaar in dialoog willen treden over veranderen dan is het dus verstandig om een aantal natuurwetten te volgen die we eigenlijk al lang kenden:
• zorg dat je fris van geest bent en sta open voor nieuwe ideeën
• zorg dat je een kapstok of methode hebt en herhaal deze iedere dag
• maak niet alleen je huiswerk maar hou je ook aan je afspraken

Als u zich niet houdt aan die natuurwetten dan blijft u uiteraard wel in dialoog met uw personeel, alleen dan niet tijdloos! Niet zonder structureel gedragen vooruitgang te boeken en dat is uiteraard ook een keuze. Velen voor u hebben deze keuze ook al gemaakt! Maar wat wilt Ú eigenlijk?

Foto: Vader en zoon in een tijdloze dialoog

zondag 24 januari 2010

Over macht en Veranderen!


Vooral grotere bedrijven kunnen door hun machtspositie klanten gewoon dwingen een bepaalde koers te volgen zonder dat ze dit eigenlijk willen. Vooral verzekeraars, telefonie bedrijven, energiebedrijven zijn hier een ster in. Zij bepalen wat u betaald en hoe u betaald. U hebt geen mogelijkheid om in opstand te komen en als u die al had dan zijn er geen tegenstanders. U weet namelijk nooit wie u nu weer aan de telefoon heeft gehad en naar wie u moet terug bellen. Ziggo stuurt zomaar een briefje, dat er vanaf nu gewoon digitaal betaald gaat worden of per automatische incasso. Klaar, kophouden en betalen. Oh ja, zou u toch een acceptgiro en factuur willen ontvangen dan moet u extra betalen. U betaalt dan niet de gebruikelijke € 1,25 nee, nee u mag voor deze keer € 2,50 gaan betalen. Ja, dat is inderdaad twee keer zoveel. U begrijpt Ziggo is een jonge onderneming en geeft om haar klanten. Vooral ouderen die niet aangesloten zijn op het net en angstig zijn voor automatische incasso’s worden door Ziggo enorm geholpen hierdoor. Echt over nagedacht meneer de marketing manager! Ik hoor hem al als een echte controller verzuchten: “Meneer de Steur ook wij hebben natuurlijk te maken gehad met een zwaar tegenvallend jaar en de kosten reizen de pan uit en die willen we natuurlijk maar al te graag verhalen op onze klanten daarvoor bent u toch gewoon klant bij ons?

Zelfs in het HR vak, waar we het met zijn allen zo voor hebben op een persoonlijke benadering en dat vooral de mens de kern van alles is en dat deze gekoesterd moet worden bla bla bla bla, laten we steken vallen. Want ook hier wint de macht van de sterkste. Wel eens gesolliciteerd bij een verzekeraar, bank, energie bedrijf, multinational, telefoniebedrijf … ? U ziet op de website van uw favoriete energie bedrijf een hartstikke leuke vacature staan die u op het lijf geschreven is. U reageert meteen digitaal want de markt is moordend als het op snel reageren aan komt. Motivatie brief en CV en foto opgestuurd en u krijgt meteen al de volgende dag een reply: “Naar aanleiding van uw sollicitatie naar de functie Consultant Strategical Affairs, moeten wij u helaas meedelen dat deze functie inmiddels is vervuld. Wij danken u hartelijk voor de getoonde belangstelling voor onze organisatie en wensen u veel succes met eventuele verdere sollicitaties. Met vriendelijke groet, Recruitment Backoffice”.

In eerste instantie niets mis mee totdat u de brief enkele dagen later nog een keer leest en op de website de vacature nog steeds ziet staan. Dit is vreemd denkt u, u gaat meteen bellen met de HR afdeling. Deze was echt niet te bereiken. Zeker niet voor onzin van mensen die interesse hebben in hun bedrijf. Dan gaat u bellen met de Recruitment Backoffice. Echt niet hé, geen contact. U stuurt vervolgens een vriendelijk mailtje met de vraag: Leg het mij uit! U wilt alleen begrijpen of die functie nu wel of niet vacant is. U krijgt geen reactie van de Recruitment Backoffice. U leest de brief nog een keer en u wordt nog bozer. U ziet namelijk dat er geen mens aan te pas komt voor deze functie die toch echt € 100K plus is. U merkt dat u helemaal niet serieus genomen wordt, niet als persoon behandeld. Als laatste redmiddel stuurt u een boos mailtje over het onrecht dat u is aangedaan en hoort nooit meer wat van deze organisatie.

Misschien moet je je helemaal niet druk maken over dit machtsmisbruik. Misschien moet je wel gewoon volgen en denken ach daar kan ik toch niets aan doen of veranderen. Dat is in ieder geval veel relaxter, met veel minder risico’s en waarschijnlijker zul je daardoor ook veel langer leven. Maar als je niet reageert en het machtsmisbruik van bedrijven laat prevaleren, wordt het er echt niet beter op. Het blijft een lastig onderwerp want probeer maar eens om het onderwerp “machtsmisbruik” binnen een directie team aan de orde te stellen en op de agenda te krijgen. Ik weet in ieder geval hoe het eindigt: Degene die begint met deze discussie kan als eerste vertrekken en verder blijft het zoals het was! Wat denkt u?

woensdag 13 januari 2010

Mannen met baarden zijn onmisbaar!


Als je bij ons het dorp binnen rijd, kom je op een splitsing. Als je rechtsaf gaat kom je in het oude pittoreske dorp. Als je linksaf gaat kom je op de singel. Dit is een soort rondweg om het oude dorp heen die aansluiting heeft op de dijk. Die splitsing is een hele bijzondere plek. Of liever gezegd was een hele bijzondere plek. Precies op deze splitsing staat een boom en onder die boom staat een bankje. Als je op dit bankje zit kun je iedereen die Wijk bij Duurstede binnen rijdt aan zien komen. Vooral in de zomer en in de weekenden is het een drukte van belang met toeristen en lokalen die allemaal langs dit punt komen. De een op de motor om te racen over de dijk naar Amerongen, de ander om zijn kinderen weg te brengen naar het voetbalveld en weer een ander die op de fiets nog even een boodschap moet doen.


Precies op die plek heeft jaren lang een oude man gezeten. Het was een oude man met een witte vergrijsde en vergeelde baard. Een die opviel door zijn markante verschijning en doordat je hem altijd rond zag schuifelen in het dorp alvorens hij zich neervlijde op zijn favoriete plekje. Precies op die splitsing, onder die boom op dat mooie bankje. Daar rookte hij dan zijn sigaretje (uiteraard Javaanse jongens), tuurde hij naar voorbijgangers en droomde hij weg als hij een biertje teveel had gedronken. Altijd als ik na mijn werk het dorp binnen kwam rijden, zat hij daar en stak hij zijn hand op. Ik zwaaide dan altijd terug. En als we met de kinderen boodschappen gingen doen en we kwamen hem tegen, keek hij mij diep in de ogen aan en knikte hij vriendelijk. Dan glimlachte en knikte ik terug en zei dan goedemorgen of goedemiddag. Op de een of andere manier gaf zijn aanwezigheid mij een warm gevoel, een gevoel van herkenning en zekerheid. Terwijl ik de man niet eens kende en zijn levensverhaal eigenlijk ook niet.


Op een dag kwam ik erachter dat ik hem al een hele week niet had gezien. Vreemd want je zag hem iedere dag rondschuifelen en zitten op zijn bankje onder de boom op de splitsing. Ik werd onrustig en ben navraag gaan doen. Het duurde even voor ik erachter kwam dat hij was overleden. Een gevoel van leegte en gemis kwam over mij heen. Maar ook de vraag deed zich voor waarom ik nooit een echt praatje met hem heb gemaakt. Voor mij was hij zo verbonden met het dorp en was zijn aanwezigheid zo’n vanzelfsprekendheid dat zijn overlijden gedurende langere tijd een vorm van onbalans met zich meebracht. Zou ik nou de enige zijn geweest waar de aanwezigheid van deze figuur, deze man met de baard, gezorgd heeft voor een vorm van vastigheid, een ankertje, een punt van herkenning? Zou ik nu de enige zijn geweest die hem miste toen hij er ineens niet meer was? Wat raar dat iemand zonder het zelf te weten deze emoties bij anderen teweeg kan brengen. Eigenlijk zijn dit soort “mannen met baarden” onmisbaar!


Ik werkte in een groot bedrijf waar veel werd veranderd en niets liep er eigenlijk vlekkeloos. Ik was verantwoordelijk voor een verandertraject wat uit dreigde te lopen op een totaal drama omdat de stakeholders eerder bezig waren hun toekomstige posities veilig te stellen dan beslissingen te nemen. Het bedrijf zat in zo’n groot modern pand met veel glas en overal tuinen en heel veel verdiepingen met mensen die je eigenlijk niet kent. Als je binnen kwam kon je rechtsaf naar de liften die naar de even verdiepingen gingen en je kon linksaf naar de liften die naar de oneven verdiepingen gingen. Precies op die splitsing stond een hele grootte boom en onder die hele grootte boom stond een bankje. En op dat bankje zat altijd als ik binnenkwam of wegging een man met een baard. Het was een witte vergrijsde en vergeelde baard. Hij zei altijd goede morgen. Zijn lach en vriendelijkheid gaven mij net dat ene beetje meer energie om er die dag weer voor 100% tegenaan te gaan en ervoor te zorgen dat mensen konden aanhaken aan het verandertraject en niet afvielen.


Op een dag zat hij er niet meer en de rest van die week zag ik hem ook niet meer. Een ligt gevoel van angst en paniek maakte zich van mij meester. Bij navraag bleek dat hij was ontslagen omdat hij te oud was en niet meer in de cultuur van het bedrijf paste. Uiteraard met een goede regeling maar echt functioneel was hij niet meer voor het bedrijf. Ik merkte dat het feit dat hij er niet meer zat mij enorm bezig hield. Veel meer eigenlijk dan de druk van het verandertraject en stakeholders met hun eigen belangen. Maar waarom? Ik kende de man amper behalve dan van hallo en dag? Zijn aanwezigheid alleen gaf mij blijkbaar een warm gevoel, een gevoel van herkenning en zekerheid. Hij gaf me ook het gevoel dat het goed was of dat het goed zou komen in deze vreemde veranderende tijden. Raar ik heb eigenlijk nooit een echt praatje met hem gemaakt want daar had ik geen tijd voor. En raar dat nu hij er ineens niet meer is, ik na begin te denken over het feit dat toen hij er nog wel was dit eigenlijk helemaal niet zo vanzelfsprekend bleek te zijn!


Zou ik nou de enige zijn geweest waar de aanwezigheid van deze figuur, deze man met de baard, gezorgd heeft voor een vorm van vastigheid, een ankertje, een punt van herkenning? Ik zei het al eerder: “Mannen met baarden zijn onmisbaar”!

zondag 3 januari 2010

De mooiste dag van het jaar 2010


De mooiste dag van het jaar 2010 is al geweest het was namelijk ook meteen de eerste dag van het jaar. Als kadootje voor de ellende van 2009 werden we meteen op 1 januari getrakteerd op van dat typische Hollandse winterweer: erg koud, strak blauwe lucht, lekker zonnetje, nog een beetje sneeuw op de vlakke velden, frisse wintergeuren en openhaard vuurtjes. Op de wegen was het de rust zelf. Ik denk dat iedereen nog in een roes van oudjaars avond verkeerde. Alles kwam laat op gang.


Wij gingen naar oma met de kinderen en ook zij waren verdacht stil op de achterbank van de auto. Moe van het vuurwerk, de oliebollen, de appelflappen en de Jip en Janneke champagne. Beiden vielen al snel in slaap en er viel een totale serene rust in de auto. Geen geluid alleen maar het gezoem van de motor en de banden die over het asvalt raasden. De zon scheen in de auto en het uitzicht over de met zonovergoten en besneeuwde velden was adembenemend. Het deed mij denken aan vroeger toen winters nog echte winters waren en vaak meer dan 3 maanden duurden. Toen het leven nog simpel was en we niet zoveel na hoefden te denken over hoe we de toekomst wilden invullen. De informatie voorzieningen via de media en het net was beperkter en we hadden daardoor ook nog niet zoveel keuzes als nu.


Maar het kan geen toeval zijn dat deze eerste dag van het jaar mij deed terug denken aan de tijden van weleer. Ik zal niet de enige zijn geweest die op weg naar oma en opa genietend van de rust van slapende kinderen in de auto even wegdroomde naar tijden waar het leven simpel en mooi was. Ik heb mijn medeweggebruikers geobserveerd en gezien dat er veel, heel veel mensen met een lach op hun gezicht in de auto zaten. Als ik naar links keek zag ik de bijrijder van de auto naast mij weer naar mij kijken. Niet alleen een brede grijns op het gezicht was de respons maar ook het feit dat ik langer werd aangekeken dan normaal vond ik opmerkelijk maar ook zeker plezierig. Als ik naar rechts keek, keek ik recht in de ogen van een automobilist naast mij. En ook daar hetzelfde verhaal. Wat was er aan de hand? Ik kreeg een soort gelukzalig gevoel over mij heen. Toen ik mijzelf bekeek in het achteruit kijk spiegeltje zag ik dat ik blij was. Ook ik had een brede grijns op mijn gezicht.


Volgens mij is dit een teken dat 2010 in het teken staat van opbouw. Maar opbouw eerder bedoelt als groei voor ons mensen dan als economische groei. Ik denk dan aan de dingen beter of anders of leuker of makkelijker of meer loslaten. Ook denk ik dan aan het accepteren van de dingen zoals ze zijn of van wat er komen gaat zonder dat we dit continue moeten kunnen beïnvloeden. Als deze eerste dag van het jaar de benchmark voor de rest van het jaar is teken ik daar meteen voor. Open, fris, nieuw, relaxed, spontaan en misschien weer met een tikkeltje van die ongecompliceerdheid van vroeger voor iedereen. Kom maar op met dat nieuwe jaar ik heb er zin in!

 
Geert-Jan de Steur
06 53254071